Pradawny bóg śmierci, magii i ciemności
Poprzez odkrywanie druidyzmu, ścieżka pogłębiania mojej własnej duchowości zaprowadziła mnie do korzeni dziedzictwa. To połączenie związane z ziemią na której się urodziłem i na której żyję do dziś. Dawniej Warmia i Mazury była zamieszkana przez ludy kultury bałtyjskiej. Okoliczne lasy, puszcze i jeziora przemierzały liczne pruskie plemiona. Jednym z wyjątkowych połączeń był i nadal jest kontakt z bóstwem, którego czczono przed wiekami w tym regionie: Velnias, Velas, Pikulas, Ragius…
W mitologii bałtyjskiej Velnias jest bogiem kojarzonym z różnymi aspektami, często postrzeganym jako postać złożona i ambiwalentna. Nazwa „Velnias” pochodzi od litewskiego słowa oznaczającego „diabła” lub „demona”. Ale pierwotnie „Vele” można połączyć jako określenie na duchy przodków zamieszkujące zaświaty. W mitologii pruskiej Velnias jest często nazywany Pikulasem.
W celu tabuizacji boga określa się również przy pomocy imion zastępczych, wywodzonych z nazw miejsc z nim związanych, np. Raistìnis (Bagienny), Balìnis (od balà – błoto, trzęsawisko), Kìrnis (kìrnis – trzęsawisko).
Velnias/Pikulas jest kojarzony ze światem podziemnym, duchami zmarłych i siłami ciemności. Należy jednak zauważyć, że rozumienie tego bóstwa różni się w zależnie od miejsca występowania pruskiej kultury i duchowości, a także i w okresach historycznych, co skutkuje różnymi interpretacjami. Postać pierwotna była bez wątpienia siłą chtoniczną, związaną z zaświatami, magią i tym co ukryte. Te mroczne konotacje zaprowadził Pikulasa w następnych wiekach do postaci diabła i uosobienia tego co złe. Jednak wynika to głównie z chrześcijańskich stereotypów i samego procesu chrystianizacji, którego celem było pozbawienie pozytywnych wartości i znaczenia dawnych bogów… i mianowanie ich demonami nowej wiary.
W niektórych wierzeniach Velnias jest przedstawiany jako przebiegłe i psotne bóstwo, które rzuca wyzwanie ludziom i sprawdza ich moralność. Pikulas był podobnie jak słowiański Weles patronem dobrobytu i bydła, a także wszelkiego ludzkiego rzemiosła. Bóg ten jest bohaterem wielu legend i miejscowych opowiastek, a jego zmiennokształtność jest cechą rozpoznawalną. Często kojarzony jest z podstępem, kuszeniem i przekraczaniem granic między światem fizycznym a duchowym.
Mimo mroczniejszych skojarzeń Velnias/Pikulas jest również związany ze światem przyrody, lasami i dzikimi zwierzętami. Przede wszystkim jest to bóstwo związane z bagnami i moczarami. Często jego postać ujawnia się ludziom właśnie w tych miejscach, a według licznych legend sam Velnias ukazuje się jako jednooki starzec lub niezwykle przystojny młodzieniec. Ta zmienna forma również ma w sobie podwójne znaczenie. Z jednej strony jest to odbicie dawnych symboli – gdzie utrata jednego oka była często ofiarą za mądrość i posiadanie wiedzy tajemnej, a także cechą związaną z jasnowidzeniem – któemu patronował Pikulas; a stare i młode oblicze jest cechą bóstw we wszystkich kulturach ludów indoeuropejskich, jako element związany z samą cyklicznością natury. Jednak wpływ chrystianizacji spowodował nowe rozumienie tych cech: starości i kalectwa jako niedoskonałości związanej z czymś groteskowym, demonicznym – a także młodą formę boga jako element kuszenia i sprowadzania na złą, grzeszną drogę wielu nadobnych dziewcząt. Velnias jest również przedstawiany jako obrońca dzikich miejsc, posiadający wiedzę o ziołolecznictwie, magii i uzdrawianiu.
Velnias/Pikulas wciąż pozostaje bogiem nieuchwytnym i mało poznanym. Cała wiedza jaką posiadamy pochodzi najczęściej z litewskich przekazów, często po chrystianizacji. Jednak wciąż możemy odkryć Jego wołanie… Wystarczy udać się na dawne pruskie bagna i trzęsawiska – to miejsca „pomiędzy” – które same w sobie są bramą do innego świata. Nie są stałym lądem, twardą i stabilną ziemią, ale nie są też środowiskiem wodnym… Tam należy szukać Pikulasa.
Druid Emrys Kosek /|\
Velnias, Velas, Pikulas, Ragius,
strażniku ciemnych głębin,
Opiekunie ukrytych królestw!
Wzywam Twoją obecność – głęboką i mądrą,
Z pokorą i szacunkiem zwracam się o przewodnictwo i radę.Velnias, Velas, Pikulas, Ragius,
Panie podziemnego świata i ukrytej wiedzy,
strażniku tajemnic widzialnych i niewidzialnych,
Daj mi mądrość, abym poruszał się po krętych ścieżkach życia,
Aby zagłębić się w tajemnice, za którymi tęskni mój duch.Velnias, Velas, Pikulas, Ragius,
Wzywam Cię na starej ścieżce...
Ta modlitwa jest przykładem do inspiracji i może być modyfikowana lub spersonalizowana zgodnie z twoimi przekonaniami i praktykami duchowymi. Nie krępuj się dostosować jej do swoich intencji i relacji z bóstwem.